صفحه محصول - مبانی و پیشینه نظری پیشرفت تحصیلی

مبانی و پیشینه نظری پیشرفت تحصیلی (docx) 28 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 28 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

پیشرفت تحصیلی مساله موفقیت یا عدم موفقیت در امر تحصیل از مهم‌ترین دغدغه‌های هر نظام آموزشی است. موفقیت و پیشرفت تحصیلی در هر جامعه نشان دهنده موفقیت نظام آموزشی در زمینه هدف‌یابی و توجه به رفع نیازهای فردی است. بنابراین نظام آموزشی را زمانی می‌توان کارآمد و موفق دانست که پیشرفت تحصیلی دانشجویان آن در دوره‌های مختلف دارای بیشترین و بالاترین رقم باشد(تمنایی فر و گندمی،1390). روای و داونی، استدلال کرده‌اند که مسائل مربوط به کیفیت مدیریت، توسعه علمی، طرح درس آنلاین و آموزش، به عنوان عوامل مهمی هستند که موفقیت یا شکست برنامه‌های آموزش مجازی را در محیط رقابتی جهانی تعیین می‌کنند. مؤسسه سیاست آموزش عالی ایالت متحده امریکا نیز هشت جنبه را برای اطمینان از برتری در آموزش و پرورش آنلاین ضروری دانسته که عبارتند از: حمایت نهادی، پشتیبانی دانش‌آموز، پشتیبانی هیات علمی، توسعه دوره، ساختار دوره، یادگیری ، تدریس و ارزیابی (به نقل از لی، 2010). پیشرفت تحصیلی را می‌توان به عنوان یکی از مهم‌ترین بازده‌های نظام آموزشی در نظر گرفت. این بازده از طریق آزمونهای استاندارد شده یا معلم ساخته اندازه‌گیری می‌شود. فارغ از جهت‌گیریهای احتمالی در این آزمونها، پیشرفت تحصیلی حاصل عوامل متعددی است. از جمله عواملی که در بسیاری از تحقیقات بر پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان تأثیر داشته است، متغیرهایی چون هیجانات یادگیرندگان، استقلال افراد در یادگیری و ساختار هدف گزینی یادگیرندگان بوده است(ابوالقاسمی و میرالی رستمی،1390). عواملی که بر پیشرفت تحصیلی مؤثر هستند را می‌توان به دو دسته فردی و محیطی تقسیم کرد: متغیرهای شخصیتی و شناختی(عوامل فردی) در مجموع 70 درصد و سایر متغیرها از جمله محیطی، اجتماعی و موقعیتی 30 درصد واریانس پیشرفت تحصیلی را به خود اختصاص می‌دهند. عوامل فردی متغیرهایی مانند رویکردهای یادگیری، جهت گیری هدف، خودکارآمدی، خودتنظیمی، راهبردهای یادگیری و فراشناخت را شامل می‌شوند. عوامل محیطی به متغیرهایی چون خودکارآمدی اساتید و رضایت شغلی آنها و سایر عوامل پرداخته‌اند(قلائی، کدیور، صرامی، اسفندیاری، 1391). راهبردهای شناختی و فراشناختی نیرومندترین تأثیر را در یادگیری یادگیرندگان و پیشرفت تحیصلی آنها دارند. راهبردهای فراشناختی روشهایی هستند که دانشجویان از آنها برای طراحی یادگیری، نظارت بر فعالیتهای یادگیری و ارزیابی نتایج فعالیتهای یادگیری استفاده می‌کنند. این راهبردها ابزارهایی را برای خودتنظیمی به منظور دستیابی به نتایج یادگیری مطلوب برای یادگیرندگان فراهم می‌کنند و موجب تنظیم استراتژیهای شناختی و عاطفی اجتماعی می‌شوند. فراشناخت با مطالعه، یادگیری، تفکر انتقادی، حل مشکل و تصمیم‌گیری ارتباط دارد و همه این موارد برای موفقیتهای آموزشی ضروری است. راهبردهای شناختی به روشهایی مربوط می‌شوند که مستقیماً روی موضوعات یادگیری کار می‌کنند و موجبات تمایل به افزایش تفسیر، فهم و کسب اطلاعات را فراهم می‌کنند. فرایندهای شناختی باعث تقویت فرایند تفکر می‌شوند و برای دستیابی به اهداف شناختی مانند درک مطلب و حفظ کردن کمک کننده هستند(سعید، زارع، موسی پور، سرمدی، هرمزی،1389). خودتنظیمی یادگیری، به نقش فرد در جریان یادگیری توجه دارد. اصل اساسی یادگیری خودتنظیم این است که دانشجویان هنگامی که خود مسئول یادگیری شان هستند، به طور مؤثرتری یاد می‌گیرند (بخشی و آهنچیان،1392). پیشینه تحصیلی، اضطراب امتحان و خود تنظیمی به طور مستقیم بر پیشرفت تحصیلی دانشجو اثر می‌گذارند و بهترین پیش بینی کننده‌های پیشرفت تحصیلی هستند و متغیرهای : پیشینه تحصیلی، خودکارآمدی، خودپنداره، منبع کنترل، ارزشگذاری تکلیف و استفاده از راهبردهای شناختی به طور غیر مستقیم بر روی پیشرفت تحصیلی دانشجو تأثیر می‌گذارند(هرمزی،1387). پیشرفت تحصیلی یکی از مهم‌ترین معیارهایی است که در بررسی توانایی دانشجویان برای اتمام تحصیلات دانشگاهی و رسیدن به مرحله فارغ‌التحصیلی نقش قابل توجهی را ایفا می‌کند. معمولاً پیشرفت تحصیلی را با روش‌های مختلفی اندازه‌گیری می‌کنند که از جمله آنها می‌توان به میزان پیشرفت در هر یک از دوره‌های آموزشی به طور مجزا، پیشرفت حاصله در مجموعه دوره‌های آموزشی، معدل تحصیلی سالیانه، معدل تحصیلی یک برنامه آموزشی و آزمون‌های تخصصی برای کسب مجوزهای تثبیت شغلی یا احراز صلاحیت حرفه‌ای اشاره نمود(سنایی نسب ،رشیدی جهان و صفاری،1391). بنابراین با توجه به تفاوت‌های فرهنگی و تغییرات سریع عوامل در طول زمان نمی‌توان بعنوان یک قانون عمومی و کلی، علل خاصی را برای همه جوامع مطرح نمود، زیرا قوانین، بافت فرهنگی و سنت هر جامعه، نگرش مردم به تحصیلات، سطح درآمد والدین و غیره همه از عواملی هستند که به طور اخص در یک جامعه بر شکست یا موفقیت تحصیلی تأثیر می‌گذارند(صفدری ده چشمه، دل آرام، پروین، خیری، فروزنده، کاظمیان،1386). ارزشیابی کیفیت دوره‌های یادگیری الکترونیکی نظامهای آموزشی با رسالت و ماموریت مشخصی به وجود آمده و برای نیل به اهداف معینی تلاش می‌کنند. بی‌تردید دستیابی به این اهداف مستلزم شناسایی، کنترل و رفع موانع و مشکلاتی است که ممکن است اجرای مطلوب فرایندهای آموزشی را تحت تاثیر خود قرار دهد. بدین منظور استفاده از سازو کارهای ارزشیابی شرایط و زمینه‌های لازم را برای شفافیت عملکرد، پاسخگویی نظام‌های آموزشی و اطلاع از میزان تحقق اهداف و مقاصد فراهم می‌نماید. برای ارزیابی از برنامه‌های آموزشی باید فهمید که چگونه دانشجویان برای مشاغل آینده مهیا می‌شوند، تعیین احتیاجات آموزشی به صورت عدد و رقم دورۀ تحصیل با تجهیزات کافی نیست، باید شرایط تعلیم و تربیت، روشها و کیفیت اجرا در آنها را نیز در نظر گرفت(خلیفه و رضوی،1391). کیفیت در آموزش عالی به تغییر یا تغییراتی گفته می‌شود که در رفتارهای یادگیرنده پیدا می‌شوند. تنها معیار معتبر کیفیت تغییر رفتار یادگیرنده است. کیفیت در همه ابعاد رفتار یادگیرندگان ظاهر می‌شود، یعنی از نوعی جامعیت و کلیت برخوردار است(تورانی، 22:1382). ارزشیابی عبارت است از: فرایند تعیین و فراهم آوردن داده‌های لازم برای قضاوت درباره موارد تصمیم‌گیری در نظام آموزشی به منظور بهبود فعالیت‌ها(بازرگان، فتح‌آبادی وعین‌الهی، 1379). در نظام آموزش عالی از ارزشیابی می‌توان برای ارزشیابی دانشجو، هیأت علمی، برنامۀ درسی و به طور کلی سایر درون دادها و فرایندهای نظام آموزشی مانند یادگیری الکترونیکی نیز استفاده کرد. علاوه بر آن با استفاده از ارزشیابی می‌توان بر چگونگی اجرای هر فرایند نظارت نموده و سرانجام با استفاده از ارزشیابی برون داد و پیامدهای نظام را در جهت مطلوب هدایت کرد. بنابراین به وسیلۀ ارزشیابی می‌توان اطلاعات با ارزشی را در مورد فایدۀ اجتماعی، مطلوبیت و اثربخشی یک فرایند، محصول یا یک برنامه مانند، برنامه آموزش الکترونیکی فراهم آورد و بر اساس آن توصیه‌هایی برای عمل و منطقی نمودن تصمیم‌گیری به دست داد. اما مهمترین هدف ارزشیابی در آموزش عالی کمک به بهبود و تقویت کیفیت دانشگاهی است و برنامه‌ریزان نیز بر این عقیده‌اند که برای اصلاح مرسوم نظام دانشگاهی ارزشیابی کیفیت امری ضروری و اجتناب ناپذیر است(بازرگان،1376). تصمیم‌های طراحی، راه‌اندازی، ارزشیابی و نگهداری دوره‌های یادگیری الکترونیکی به دانش مدیریتی، فناورانه و پداگوژیک نیاز دارد. طراحان و مدیران دوره‌های یادگیری الکترونیکی باید از جنبه مدیریتی درباره نحوه ارتباط کارکنان با یکدیگر، نحوه ارتباط مدیر با کارکنان، هزینه‌های دوره، دریافت‌ها و پرداخت‌ها، برنامه زمانبندی و اجرای دوره تصمیم‌گیری کنند. آنها از لحاظ پداگوژیک باید به نحوه طراحی برنامه درسی و تلفیق قابلیت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات با آن توجه کنند. همچنین آنها برای اتخاذ تصمیم‌های منطقی در مورد فناوری باید به مواردی همچون؛ توجه به زیر ساخت‌‌های فناورانه، طراحی رابط‌های گرافیکی، امکانات سامانه مدیریت یادگیری، کاربر پسند بودن و سهولت کاربری توجه نمایند(سراجی و عطاران،394:1390). جایگاه مهارت‌های یادگیرنده الکترونیکی در برنامه درسی دانشگاه‌های مجازی با توجه به تمام مزایا و منافعی که از یادگیری به شیوه‌ی الکترونیکی برشمردیم، استقبال از آن روز به روز در حال افزایش است و استفاده از آن بیش از پیش عمومیت پیدا می‌کند. از آن جا که کیفیت دوره‌های آموزش الکترونیکی مبتنی بر یادگیرنده محوری است، نظر دانشجویان را به خود جلب کرده است. این امر احتمال ادامه‌ی تحصیل در این دوره‌های آموزشی را برای دانشجویان بیشتر می‌کند(پالوف و پرات،6:1384). فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات امروزه به طور وسیع بر محیط آموزش، شیوه‌های آموزش، مدیریت نظام آموزشی و مدیریت برنامه درسی تاثیر گذاشته است. اما اثر بخشی آموزشی محیط‌های آموزش مجازی فقط تحت تأثیر مواد آموزشی قرار نمی‌گیرد، بلکه متأثر از کلیه اجزاء محیط آموزشی و بیش از هر چیز متأثر از برنامه درسی است(پالیکاس،2009). بنابراین ضروری به نظر می‌رسد که تعلیم و تربیت و عناصر آن همچون برنامه درسی نیز متناسب با تحولات پیرامونی دچار تحول شوند و تغییر یابند تا یادگیری در آن بهتر صورت گیرد. در محیط یادگیری مجازی دانشجو برای دسترسی به محتوای آموزشی، انجام فعالیت‌های یادگیری، شرکت در بحث‌های هم‌زمان و ناهم‌زمان به ابزارها و نرم‌افزارهای گوناگون نیاز دارد و علاوه بر دسترسی به این ابزارها، باید مهارت‌های کار با آنها را نیز داشته باشد. با استفاده از مهارت‌ها و نرم افزارهای مربوط به سیستم‌های آموزش الکترونیکی می‌توان به سرعت محیط‌های آموزشی موثر و کارا را با بهره‌گیری از عناصر متفاوت آموزشی ایجاد کرد. در محیط مجازی یادگیرنده الکترونیکی باید بتواند ابزارهای ارتباطی مانند: پست الکترونیکی، پیام رسان‌های فوری، ویدئو کنفرانس‌ها و ابزارهای گفتگوی متنی و صوتی را به کار گیرد، از ابزارهای جستجو مانند موتورهای جستجو و دایرکتوری‌ها با مهارت بهره گیرد و با استفاده از برخی ابزارهای نسل دوم وب مانند وبلاگ‌ها، ویکی‌ها و تالارها ایده‌های خود را در محیط آن‌لاین منتشر و در معرض قضاوت دیگران قرار دهد. در این محیط دانشجو به دلیل راحتی دسترسی به منابع اطلاعاتی گوناگون و مشاهده نظرهای مختلف در تالارها و سایر ابزارهای اجتماعی با نظرها و طرح‌های گوناگون درباره یک موضوع یا مسئله روبرو می‌شود، لیکن برخی از نظرها و دیدگاه‌هایی که در منابع محتلف مطرح می‌شوند، ممکن است با یکدیگر همخوانی نداشته و در مواقعی نیز با هم متناقض باشند، از این رو دانشجو با در کنار هم قرار دادن اطلاعات جمع‌آوری شده می‌تواند متناسب با مسئله راه‌حل یا راه‌حل‌ها را ارائه کند(سراجی،1391). دانشجویان با استفاده از موتورهای جستجو به منابع و اطلاعات گوناگون دست می‌یابند لیکن برای تعیین اعتبار اطلاعات، تشخیص صحت و سقم و سودمندی آنها، باید اطلاعات به دست آمده را به دقت به طور مجدد بررسی کنند، بنابراین کسب مهارت‌های تفکر انتقادی به آنها در بررسی اطلاعات کمک می‌کند و دانشجویانی که مهارت تفکر انتقادی بالایی دارند، در به کارگیری و استفاده از محیط یادگیری اینترنتی اثربخشی بیشتری دارند(باراک،2005). در محیط یادگیری مجازی، دانشجو برای شرکت در بحث‌های هم‌زمان و ناهم‌زمان باید بتواند متناسب با نیازها و چالش‌های ذهنی، پرسش‌های خود را طرح کند. این نکته در بحث‌های هم‌زمان از جهت وجود فاصله مکانی میان دوطرف، ارتباط و محدودیت زمان در اختیار و در بحث‌های ناهم‌زمان به سبب نبود علائم غیر کلامی، حائز اهمیت است. بدین لحاظ دانشجویانی که با فنون پرسشگری، بیشتر آشنایی دارند، در بحث‌های مجازی هم‌زمان، بهتر و موثرتر مشارکت می‌کنند و عمیق‌تر از دیگران مفاهیم درسی را یاد می‌گیرند(سراجی،1392) در محیط یادگیری مجازی، محتوای آموزشی به صورت خودآموز و چند رسانه‌ای به دانشجو ارائه می‌شود. از این رو دانشجو باید بتواند از محتوای خودآموز، یادداشت برداری و یادداشت سازی کند. برای فهم بهتر محتوای درسی، ارائه‌های متنی، صوتی یا تصویری را در قالب‌هایی دیگر سازماندهی کرده، ساختاری جدید از آن ارائه دهد و با برقراری ارتباط میان مطالب چند رسانه‌ای به آنها معنا بخشد. همچنین یادگیرندگان در محیط مجازی برای جستجو و دسترسی به منابع مورد نیاز از میان منابع مختلف به برنامه‌ای نیاز دارند تا بر اساس اهداف مطالعه به جستجوی منابع بپردازند و زمان مورد نیاز را نیز بر این اساس تنظیم و مدیریت کنند. در این محیط یادگیرندگان برای شرکت در بحث‌هایی که با اهداف درس و زمان در اختیار آنها تناسب داشته باشد و به طور مداوم، میزان اثربخشی شرکت در این گونه بحث‌ها را ارزیابی کنند نیازمند مهارت‌های فراشناختی می‌باشند. بر اساس این مهارت‌ها دانشجویان مجازی می‌توانند برای برقراری ارتباط‌های هم‌زمان و ناهم‌زمان، برنامه‌ای تنظیم کنند و فعالیت‌های خود را بر اساس آن پیش ببرند. آنها باید الگو، طرح و نقشه‌ای برای موفقیت تحصیلی ترسیم کرده، متناسب با موقعیت و شرایط خود آن را به کار گیرند. یادگیرندگانی که مهارت مدیریت زمان و برنامه‌ریزی ندارند، فعالیت‌های یادگیری و مشارکت خود در محیط مجازی ناهم‌زمان را به تعویق می‌اندازند. با توجه به ماهیت غیرخطی، چند رسانه‌ای و ابر رسانه‌ای محتواهای محیط یادگیری مجازی، یادگیرندگان برای پیشرفت در درس باید منابع و پیوندهایی متعدد را پیگیری کنند. آنها برای پیگیری پیوندها به مهارت خودکنترلی و خودنظم‌دهی نیاز دارند تا در راستای دنبال کردن پیوندها از مسیر اصلی اهداف درس، منحرف نشوند. بنابراین یادگیرندگان برای پیگیری موثر فرایند یادگیری خود در این محیط باید مهارت‌های شناختی و فراشناختی داشته باشند(همان). دانشجویان به دلیل دسترسی آسان به برخی از امکانات مدیریتی، نوشتاری، تولیدی، تغییر و اصلاحی، مشارکت و تبادل، جمع‌آوری اطلاعات، ذخیره و نظارت به استقلال نیاز دارند. بدین جهت دارا بودن مهارت‌های خود رهیابی حائز اهمیت است (پاتا،2009). محیط یادگیری مجازی از لحاظ فراهم سازی امکان ارتباط هم‌زمان و ناهم‌زمان، فرصت‌های یادگیری بیشتری را برای یادگیرندگان فراهم می‌سازد. لیکن به دلیل نبودن زمان کافی و دوری دو طرف ارتباطی از یکدیگر در ارتباط‌های مجازی هم‌زمان، یادگیرندگان باید مهارت‌هایی گوناگون مانند: ادای واضح کلمات، بیان روشن و صریح داشته باشند. همچنین در ارتباط‌های مجازی ناهم‌زمان، یادگیرندگان به دلایل نبود علائم ارتباطی غیر کلامی، ناشناسی و دوری دو طرف ارتباطی از یکدیگر به مهارت‌های نوشتاری، استفاده بهینه از فرصت تأمل و سعه صدر نیاز دارند. توجه به این مهارت‌ها که به عنوان عوامل تاثیر گذار در آموزش و یادگیری می‌باشند ، زمینه‌ای مناسب را برای رضایت و پیشرفت تحصیلی دانشجویان فراهم می‌کنند. همچنین با در نظر گرفتن این عوامل، هنگام برنامه‌ریزی و طراحی‌های آموزشی، می‌توان برنامه‌های درسی متناسب و هدفمند را طراحی نمود و از این طریق با استفاده صحیح و بهینه از منابع موجود به پیشبرد هر چه بیشتر اهداف آموزشی و تقویت فرآیند آموزش و تدریس بین دانشجویان رشته‌ها و مقاطع مختلف تحصیلی، کمک شایانی کرد(سراجی،1392). پیشینه پژوهش پژوهشهای انجام شده خارجی کلمنت و دوستال(2014) در پژوهشی با عنوان" دانشجویان یادگیری الکترونیکی: نظرات دانشجویان در مورد آموزش الکترونیکی" نگرش دانشجویان مجازی را به صورت طولی در چهار سال (از سال 2008 تا 2012) مورد بررسی قرار داده و دریافتند به ترتیب کیفیت مواد چندرسانه‌ای، استفاده از شبیه‌سازی‌ها و وجود تالارهای گفتگو به تقویت نگرش دانشجویان مجازی جهت ادامه دوره کمک می‌کند. نرسی هایدا،ززلینا، نوزلینا و ماهد نورافضل(2012) در پژوهش خود تحت عنوان" عناصر مؤثر یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی مالزی" عوامل موثر بر موفقیت تحصیلی دانشجویان مجازی مالزیایی را بررسی و دریافتند که سهولت استفاده از رایانه و اینترنت، برخورداری از خودکارآمدی رایانه‌ای، ارائه بازخورد مناسب، وجود پشتیبانی‌های ارتباطی، فنی و امنیتی، کیفیت محتوای الکترونیکی و داشتن مهارت‌های ارتباطی و شناختی در موفقیت تحصیلی دانشجویان موثر هستند. لی، سیرنیوا، ترودین و سمنتا(2011) در پژوهشی با موضوع " بررسی رابطه بین ادراک دانشجویان از حمایت ،رضایت و یادگیری در آموزش آنلاین" به بررسی نیازهای دانشجویان در رابطه با رضایت تحصیلی پرداختهاند که در نهایت نتایج نشان داده است ، توجه به انواع پشتیبانی‌ها و محتوا، راه های دستیابی به منابع یادگیری و حمایت و توجه به نیازهای دانشجویان موجب رضایت آنها در یادگیری خواهد شد. حسین علی(2010) در پژوهشی با عنوان" اندازه‌گیری آمادگی دانشجویان دانشکده‌ی گردشگری مصر برای یادگیری الکترونیکی" ابعاد سه گانه مهارت‌های فنی، مهارت‌های یادگیری، مهارت‌های مدیریت زمان را در نظر گرفته‌است. نتایج حاصل از بررسی نشان داد که آمادگی الکترونیکی کم و نامناسب در دانشجویان این دانشکده وجود دارد و بنابراین توصیه می‌کند دانشجویان باید مهارت‌های خود را برای مواجه شدن با الزامات سیستم یادگیری الکترونیکی بهبود بخشند. پاچتر، مییر و مچکر(2010) در پژوهش خود تحت عنوان" سهم انتظارات و مهارت‌های دانشجوی مجازی در موفقیت و رضایت تحصیلی او " نشان می‌دهند، مهارت‌های خودتنظیمی دانشجویان، تعامل و همکاری با دانشجویان دیگر، تعیین نیازهای یادگیری توسط دانشجو در موفقیت و رضایت تحصیلی دانشجویان نقش مهمی دارند. ملندز ، مورنو و ابرا(2008) در تحقیقی با عنوان" تاثیر استفاده از فن‌آوری در خودکارآمدی الکترونیکی دانشجویان" مهارتهای ارتباطی و شناختی، سهولت استفاده از رایانه و خود کارآمدی رایانه‌ای را مورد بررسی قرار داده‌اند که نتایج نشان داد خودکارآمدی رایانه‌ای و نگرش مثبت به یادگیری تاثیر خوبی روی تمایل آنها نسبت به استفاده از سیستم‌های یادگیری الکترونیکی دارد. پیلی و همکاران (2007) پژوهشی با عنوان" اعتبار ابزار تشخیصی برای ارزیابی آمادگی یادگیرندگان در آموزش آنلاین" آمادگی دانشجویان را در 4 بعد مهارت‌های فنی، خوداثربخشی کامپیوتر، اولویت‌های یادگیری و نگرش نسبت به رایانه مورد بررسی قرار دادند . یافته ها نشان داد که دانشجویان با سابقه بیشتر، مهارت‌های فنی و خود اثربخشی کامپیوتری کمتری نسبت به دانشجویان جوان‌تر دارا می‌باشند. پژوهشی با عنوان " آمادگی بزرگسالان برای آموزش الکترونیکی" توسط هاسمی و اساری(2005) انجام شد که درآن آمادگی دانشجویان را با توجه مولفه های دسترسی به کامپیوتر، دسترسی به اینترنت، سهولت کاربرد و مزایای درک شده مورد سنجش قرار دادند. در نهایت نتایج یافته ها نشان داد که در آن آمادگی دانشجویان برای یادگیری الکترونیکی 65 درصد ارزیابی شده است. کایور و عباس (2004) در پژوهشی تحت عنوان" ارزیابی آمادگی یادگیری الکترونیکی در دانشگاه آزاد مالزی" به بررسی آمادگی‌های لازم برای موفقیت دانشجویان در یادگیری پرداختند. یافته‌ها نشان داد که فراگیران در حد متوسط و خوبی از یادگیری الکترونیکی و مهارت‌های ارتباطی و کار با رایانه و اینترنت برخوردار می‌باشند. واتکینز، لی و ترنر (2004) در پژوهش خود با عنوان" ارزیابی آمادگی برای بهبود عملکرد یادگیری الکترونیکی" بیان کرده‌اند که فراگیران از مهارت‌های مطالعه و یادگیری، مهارت‌های فنی ، انسانی و اجتماعی و مهارتهای تعاملی و ارتباطی و شناختی در حد متوسطی برخوردار می باشند. لیاو و هانگ(2003) در پژوهش خود با عنوان" بررسی نگرش کاربران نسبت به موتورهای جستجو به عنوان ابزار بازیابی اطلاعات" در نهایت اشاره می‌کنند که برای پیاده سازی محیط یادگیری الکترونیکی، ابتدا مشخص کردن آمادگی یادگیرندگان از لحاظ ویژگی‌هایی چون انگیزش، نگرش، باورها و توانایی برقراری ارتباط تعاملی و استفاده از منابع یادگیری ضروری می‌باشد. هونگ(2002) در پژوهش خود تحت عنوان " روابط بین دانشجویان و متغیرهای آموزشی با رضایت و یادگیری از دوره‌های مبتنی بر وب" به بررسی سن، جنس، زمان صرف شده در دوره، تعامل دانشجو، فعالیتهای دوره همزمان و ناهمزمان مبتنی بر وب پرداخته که نتایج نشان داده است این عوامل به طور مطلق بر رضایت و یادگیری مبتنی بر وب تاثیر گذار نیست. دریور(2002) در پژوهش خود با عنوان" بررسی درک دانشجویان از تعامل گروهی و رضایت در کلاسهای تحت وب" به این نتیجه دست یافت در شرایطی که دانشجویان با استاد و دیگر یادگیرندگان به صورت فعال در تعامل هستند در نهایت این تعاملات بر رضایت دانشجویان موثر می‌باشند. پژوهشهای انجام شده داخلی سراجی(1392) در پژوهشی با عنوان" شناسایی و دسته بندی مهارت‌های مورد نیاز دانشجوی مجازی" مهارتهای مورد نیاز دانشجوی مجازی را بررسی می‌کند و با توجه به این مهارتها دانشجوی مجازی برنامه‌ای برای یادگیری خود در نظر میگیرد و همچنین به علل شکست یا موفقیت تحصیلی خود در دوره های مجازی پی می برد. در نهایت در این پژوهش از جمله مهارتهای مورد نیاز که برای دانشجوی مجازی در نظر گرفته شده است شامل: مهارت به کارگیری رایانه، مهارت در به کارگیری ابزارها، مهارت حل مسئله، مهارت تفکر انتقادی، مهارت فراشناختی، مهارت پرسشگری، مهارت به‌کارگیری شیوههای مطالعه و یادگیری، مهارت خود رهیابی، مهارت برقراری ارتباط هم زمان و ناهمزمان. پاکدامن(1392) در پژوهشی با عنوان" پیشرفت تحصیلی و راهبردهای انگیزشی در دانشجویان دانشگاه مجازی و سنتی" میپردازد که هدف از این پژوهش بررسی تأثیر راهبردهای انگیزشی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاههای مجازی و سنتی می‌باشد. نتایج نشان داده است در دانشجویان مجازی اهداف، گرایش‌ها، وظایف به نسبت دانشجویان سنتی بالاتر است. همچنین در گروه‌های سنتی و مجازی ارزشها و وظایف خودکارآمدی ، راهبردهای شناختی و اضطراب در امتحان نقش مهمی در پیش بینی پیشرفت تحصیلی دارند. نورالهی، حکیم‌زاده و سراجی(1391) در پژوهش خود تحت عنوان" ارزیابی کیفیت طراحی آموزشی دوره‌های الکترونیکی دانشکده مجازی علوم حدیث" به بررسی طراحی آموزشی دوره‌های الکترونیکی پرداختند که نتایج پژوهش نشان داد، آموزشیاران و دانشجویان بازخورد و آموزش آنها در حد مطلوب و نسبتا مطلوب بوده است. همچنین در هر دو گروه محتوا و تعامل و طراحی نیز در دوره ها نسبتاً مطلوب ارزیابی شده است. ملکی مرشت و همکاران (1391) در پژوهشی با عنوان" بررسی میزان آمادگی دانشجویان دانشگاه ارومیه برای شرکت در نظام یادگیری الکترونیکی" میزان آمادگی دانشجویان دانشگاه ارومیه را برای شرکت در نظام یادگیری الکترونیکی در نظر گرفته‌اند که در نهایت یافته‌های پژوهش نشان داده است که دانشجویان دانشگاه ارومیه برای شرکت در یادگیری الکترونیکی از آمادگی در سطح متوسط برخوردار هستند و دارای مهارت های ورود به دوره‌ها می باشند. رستگارپور و گرجی‌زاده (1391) در پژوهشی با عنوان" ارزیابی کارآمدی دوره‌های یادگیری الکترونیکی در دانشگاه تربیت مدرس از دیدگاه کاربران" کارآمدی دوره‌های یادگیری الکترونیکی را مورد بررسی قرار داده‌اند که یافته‌ها نشان داده ، کاربران سامانه یادگیری الکترونیکی به سامانه دسترسی مطلوب دارند، از پشتیبانی و آزمون و ارزشیابی مناسب بهره‌مند می‌باشند و از واسط کاربری و ارایه درس مناسب نیز بهره‌مند می‌باشند. تقی‌یاره و همکاران(1391) در پژوهشی با عنوان" شناسایی الگوهای ذهنی اساتید الکترونیکی دانشگاه تهران در نقش یاددهنده" هدفشان شناسایی ذهنیت مدرسان الکترونیکی دانشگاه تهران در نقش یاددهنده است که با استفاده از روش کیو چهار الگو ذهنی انتقال دهنده دانش، مشارکت کننده، وساطت کننده و طراح محتوا در نظر گرفته شده است. سپس الگوی ذهنی انتقال دهنده دانش به دلیل آنکه تعداد بیشتری از مشارکت کنندگان روی آن دارای بار عاملی بودند و جایگاه مشارکت کنندگان نماینده این الگوی ذهنی در مطالعه کیو مهم تلقی می‌شد، نسبت به سایر الگوها غالب است. حسن‌زاده، کریم‌زادگان و متقیان(1391) در پژوهشی با عنوان" ارزیابی عوامل موثر بر پذیرش سیستم‌های یادگیری مبتنی بر وب توسط اساتید دانشگاه با استفاده از یک مدل ترکیبی" به نتایجی دست یافته‌اند که در آن معیار ذهنی و کیفیت اطلاعات بر مفید بودن از دید کاربر تاثیر مثبت دارند، همچنین خوداتکایی، کیفیت خدمات دوره، معیار ذهنی و کیفیت اطلاعات بر آسانی استفاده از دید کاربر تاثیرگذار و باعث رضایت آنان می‌باشد. نجاتی(1390) در پژوهش خود با عنوان" نقش آموزش الکترونیکی در آموزش راهبردهای فراشناختی" که با هدف بررسی استفاده از آموزش الکترونیک برای آموزش مهارت‌های فراشناختی صورت گرفت، در نهایت نتایج پژوهش نشان داده است؛ راهبردهای فراشناختی تاثیر مثبتی بر افزایش یادگیری دارند. فتحی واجارگاه، پرداختچی و ربیعی(1390) در پژوهشی با عنوان" ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزش مجازی در نظام آموزش عالی ایران" ارزشیابی اثربخشی دوره آموزش مجازی دانشگاه فردوسی مشهد را مورد بررسی قرار دادند که در نهایت نتایج پژوهش نشان داد که از نظر استادان اثربخشی دوره آموزش مجازی مطلوب بوده و دانشجویان با توجه به تعاملات و ارتباطات در دوره و همچنین با دسترسی به منابع اثربخشی این دوره‌ها را در حد متوسط برآورد نموده‌اند. همچنین مقایسه بین نظرات استادان و دانشجویان نشان داد که استادان در مورد اثربخشی دوره آموزش مجازی، نظرات مثبت‌تری نسبت به دانشجویان دارند. الهی و همکاران (1390) در پژوهشی با عنوان" طراحی چارچوبی برای عوامل موثر بر گرایش دانشجویان مجازی به یادگیری الکترونیکی و سنجش آن" چارچوبی را برای عوامل موثر بر گرایش دانشجویان مجازی به یادگیری الکترونیکی شناسایی و طراحی شده است. این چارچوب شامل چهار بعد اصلی عوامل فردی، محیطی، رسانه و محتواست. نتایج نشان داد که عوامل فردی در بهترین شرایط و عوامل رسانه در پاییین ترین وضعیت قرار دارند. بیک زاده، مولوی و اسکندری(1390) در پژوهشی با عنوان" رابطه کیفیت خدمات الکترونیکی با رضایت الکترونیکی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب" رابطه کیفیت خدمات الکترونیکی با رضایت الکترونیکی دانشجویان را بررسی می‌کنند و نتایج حاصل بیانگر آن بود که بین کیفیت خدمات الکترونیکی و ابعاد آن با رضایت الکترونیکی دانشجویان رابطه معنی داری وجود دارد و میزان پشتیبانی از کاربران در حد متوسط می‌باشد. تقی زاده (1390) در پژوهش خود با عنوان" تأثیر آموزش الکترونیکی و غیر الکترونیکی بر خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور" به بررسی تأثیر آموزش الکترونیکی و غیر الکترونیکی بر خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرداخت. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دو گروه دانشجویان دختر و پسر یادگیری الکترونیکی و غیرالکترونیکی دانشگاه پیام نور وجود دارد. یزدانی، ابراهیم‌زاده، زندی، علی‌پور و زارع(1390) در پژوهش خود با عنوان "ارزشیابی میزان اثربخشی نظام یادگیری الکترونیکی دانشکده مجازی علوم حدیث" با هدف بررسی میزان اثربخشی نظام یادگیری الکترونیکی دانشکده مجازی علوم حدیث شهر ری انجام شد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه سنجش ارزش رضایتمندی بوده است. نتایج نشان داد که هیچگونه رابطه معناداری بین سازه‌های ارزش و رضایتمندی وجود ندارد. همچنین بر اساس تحلیل عاملی این دو سازه ساختارهای عاملی متفاوتی داشته و تحلیل عاملی هر یک به استخراج عوامل متفاوت منجر شد. بر این اساس تحلیل عاملی تأییدی در سازه ارزش، چهار عامل پشتیبانی محیطی یادگیرنده‌ها، فن‌آوری، پشتیبانی فنی و همکلاسی‌ها و درس و استاد و در سازه رضایت‌مندی به استخراج عوامل چهارگانه درس و استاد، دسترسی پذیری، فن‌آوری و پشتیبانی فنی، یادگیرنده و همکلاسی‌ها منجر شد. نتایج بررسی داده‌ها نشان داد که وضعیت اثربخشی نظام یادگیری الکترونیکی در هر یک از ابعاد چهارگانه و در ارتباط با کل نظام نیز نسبتاً متوسط است. کریم زادگان و همکاران(1390) در پژوهشی با عنوان" ارزیابی عوامل موثر بر رضایت یادگیرنده الکترونیکی" به بررسی عوامل موثر بر رضایت یادگیرنده پرداختند که در نهایت نتایج نشان داده است ، چهار متغیر مستقل انعطاف پذیری، کیفیت دوره یادگیری الکترونیکی، کیفیت فناوری و تنوع در ارزیابی از عوامل کلیدی موثر بر رضایت یادگیرنده الکترونیکی هستند که برای پیاده سازی موفق دورههای یادگیری الکترونیکی نباید مورد غفلت واقع شوند. سراجی و یارمحمدی(1389) در پژوهشی تحت عنوان" تهیه و اعتبار یابی ابزار سنجش آمادگی ورودی یادگیرنده به دوره‌های الکترونیکی" ابزاری برای ارزیابی آمادگی ورودی یادگیرنده به دوره‌های الکترونیکی تهیه کرده‌اند که در نتیجه این ابزار بر اساس مولفه‌هایی همچون؛ آشنایی با کاربرد ابزارهای اینترنتی، مهارت‌های شناختی، فراشناختی و قدرت خود رهیابی تنظیم شده است. دانشور(1389) در پژوهش خود با عنوان" یادگیری مشارکتی الکترونیکی" یادگیری مشارکتی را در فضای مجازی مورد بحث قرار می‌دهد. همچنین بیان می‌کند در یادگیری مشارکتی، شرکت کنندگان فهم خود را از موضوع یادگیری با دیگران به اشتراک گذاشته، با یکدیگر همیاری می‌کنند، از هم پشتیبانی می‌کنند و در فرایندهای مرتبط و هدفمند و سطوح بالاتر مهارت‌های شناختی و احساسی درگیر می‌شوند. این امر به صورت برخط و با پشتیبانی کامپیوتر صورت می‌گیرد. سعید و همکاران(1389) در پژوهشی با عنوان" ارتباط راهبردهای شناختی، فراشناختی و تعاملات دانشجویان در آموزش مجازی با پیشرفت تحصیلی" هدف پژوهش بررسی ارتباط کاربرد راهبردهای شناختی، فراشناختی و تعاملات با پیشرفت تحصیلی دانشجویان کارشناسی دانشگاههای مجازی بود. معدل دانشجویان به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی در نظر گرفته شد. یافتههای بدست آمده از پژوهش حاکی از ارتباط معنادار راهبردهای شناختی، فراشناختی و تعاملات در محیط مجازی با پیشرفت تحصیلی است. همچنین، مولفه‌ای که بیشترین توان پیش‌بینی در تعاملات و پیشرفت تحصیلی را داشت، تعامل استاد با یادگیرنده و در راهبردهای شناختی و فراشناختی طراحی و برنامه‌ریزی بود. زمانپور و میرزابیگی(1389) در پژوهشی با عنوان" بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد تحصیلی یادگیرندگان الکترونیکی در آموزش عالی: ارائه مدل موفقیت بر اساس دیدگاه یادگیرندگان" مدلی را ارائه داده‌اند که ابعاد اصلی آن را بعد ویژگی‌های یادگیرنده، مدیریت یادگیری و ادراکات از سامانه تشکیل می‌دهد. از مهم‌ترین نتایج این پژوهش می‌توان به تأثیر بعد ادراکات از سامانه بر موفقیت یادگیرندگان اشاره کرد که تنها بعدی است که به طور مستقیم بر پیشرفت تحصیلی اثرگذار است و همچنین اثرپذیری بعد ادراکات به بعد ویژگی‌های سامانه اشاره دارد. ملکیان، نریمانی و صاحب‌جمعی(1389) در پژوهش خود با عنوان" نقش راهبردهای شناختی و فراشناختی در انگیزۀ پیشرفت فراگیران نظام آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات" نقش راهبردهای شناختی و فراشناختی را در انگیزه پیشرفت فراگیران بررسی کرده اند. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که از بین راهبردهای شناختی راهبرد تکرار و مرور و بسط و گسترش معنایی و سازماندهی هر کدام دارای نقش خیلی‌زیاد می‌باشند و راهبرد بسط و گسترش معنایی بیشترین نقش را در انگیزۀ پیشرفت فراگیران دارد. از بین راهبردهای فراشناختی، راهبرد برنامه‌ریزی، کنترل و نظارت و نظم‌دهی هر کدام دارای نقش زیاد، خیلی زیاد و زیاد هستند که راهبرد کنترل و نظارت بیشترین نقش را در انگیزۀ پیشرفت فراگیران دارند. داراب و منتظر(1389) در پژوهشی با عنوان" ارزیابی میزان آمادگی یادگیری الکترونیکی در دانشگاه‌ها" مدل مناسبی برای ارزیابی آمادگی یادگیری الکترونیکی ارائه داده‌اند. در نتیجه بدین منظور ابتدا مدل‌های مطرح در زمینه‌ی آمادگی الکترونیکی مورد بررسی قرار گرفته، سپس با توجه به وجوه شناسایی شده در ایجاد محیط‌های آموزشی و با تلفیق آن‌ها با شاخص‌های اصلی آمادگی یادگیری الکترونیکی، مدل مناسبی برای ارزیابی آمادگی یادگیری الکترونیکی ارائه شده است، که همواره در این مدل برخورداری یادگیرندگان از مهارتهای ارتباطی و شناختی و کار با رایانه مورد توجه قرار گرفته بود. کمالیان و فاضل(1388) در پژوهشی تحت عنوان" بررسی پیش‌ نیازها و امکان سنجی اجرای نظام یادگیری الکترونیکی" به بررسی اجرای پروژه‌های یادگیری الکترونیکی و آگاهی از پیش نیازهای این نوع یادگیری در دانشگاه سیستان و بلوچستان پرداخته اند. نتایج این پژوهش نشان داد که دانشجویان از آمادگی نسبی برخوردار می‌باشند. همچنین به مواردی اشاره کردهاند که باید پیش از اجرای نظام یادگیری الکترونیکی باید مورد سنجش قرار گیرد، از جمله: دسترسی فنآوری، آمادگی و توانایی دانشجویان از طریق رسانه‌ها، قابلیت‌های ارتباطی و مشارکتی، مهارت‌های شناختی وانگیزش و توانایی‌های دانشجویان. یعقوبی، محمدی، ایروانی و عطاران(1387) در پژوهشی با عنوان" ویژگی‌های مطلوب دانشجویان و اعضای هیات علمی در یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی ایران: دیدگاه دانشجویان دوره‌های مجازی" مهمترین ویژگیهای مطلوب برای دانشجویان دوره های مجازی را؛ اعتماد به نفس و مسئولیت‌پذیری، مشارکت و خلاقیت، مهارت در فناوری اطلاعات و عوامل انگیزشی می‌دانند که در موفقیت و پیشرفت آنان تاثیر گذار می‌باشد. همچنین تعهد الکترونیکی، تعامل مجازی، پشتیبانی از دانشجویان، مدیریت و تشویق، نگرش مثبت به یادگیری الکترونیکی را مهمترین ویژگیهای مطلوب اعضای هیات علمی در یادگیری الکترونیکی به شمار می آورند. نقوی(1386) در پژوهشی تحت عنوان" بررسی نگرش استادان و دانشجویان به یادگیری الکترونیکی: پیمایشی در دانشگاه‌های دارای آموزش الکترونیکی در ایران" نگرش استادان و دانشجویان استفاده کننده از فناوری را مورد مطالعه قرار داده و نقش استقلال در یادگیری، راهنمایی استادان و آموزش چندرسانه‌ای را بر نگرش و موفقیت و رضایت دانشجویان موثر دانسته است. رحیمی دوست و رضوی (1386) در تحقیقی با عنوان" امکان سنجی اجرای پروژه یادگیری الکترونیکی" امکان سنجی یادگیری الکترونیکی را از دیدگاه اعضای هیات علمی و دانشجویان دانشگاه چمران اهواز بررسی کرده‌اند که به این نتیجه رسیده‌اند، دانشجویان و اعضای هیات علمی این دانشگاه برای شرکت در یادگیری الکترونیکی از آمادگی نسبی برخوردارند. صفوی(1386) در پژوهشی با عنوان" معیارهای تولید دروس الکترونیکی و استانداردها با توجه به جایگاه آنها در یادگیری الکترونیکی" رعایت استانداردها در تولید محتوی را باعث ایجاد رضایت در دانشجو می‌داند، زیرا باعث می‌شود که دانشجو با یک انتظار مشخصی با محصولات الکترونیکی انس گیرد و این موضوع در طول دوران تحصیل به او کمک زیادی می‌نماید. رئوفی و بابایی (1384) در تحقیقی با عنوان" تعیین مدیریت کیفیت فراگیر خدمات آموزشی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی قوچان و انطباق آن با رضایت دانشجویان" با در نظر گرفتن خدمات آموزشی دانشگاه و انطباق آن با رضایت دانشجویان در نهایت به این نتیجه رسیدند که برای دست‌یابی به رضایتمندی بیشتر دانشجویان به عنوان مشتریان، خدمات آموزشی باید در ارتقاء مستمر کیفیت خدمات و رشد کمی خدمات و سهولت دسترسی به منابع شرایطی مناسب فراهم آورد. منابع -ابراهیم زاده، ع. (1386). ضرورت بازنگری در آموزش فناوری آموزشی و چالشهای پیش رو. مجموعه مقالات دومین همایش فناوری آموزشی (رویکردی نوین در نظامهای آموزش)، انتشارات: دانشگاه علامه طباطبائی. -ابراهیم زاده،ع. زندی، ب. علی پور،ا.زارع،ح. یزدانی،ف.(1389). انواع یادگیری الکترونیکی و شکلهای مختلف تعامل در آن. مجله مدیا، ،شماره 1، صص 25- 14. -ابوالقاسمی، م. میرالی رستمی، ک. (1392). بررسی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشکده‌های فنی و مهندسی دانشگاه تهران به منظور ارائه مدلی برای پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی آنها. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، شماره، 58، صص 84 – 67. -آقا میرزایی، ط. صالحی عمران، ا. (1391). بررسی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان(مطالعه موردی دانشگاه علوم و فنون مازندران). نامه اموزش عالی، شماره 20 ، صص 140-117. -اخگر، ب. ناصرزاده، م.ر. طباطبایی، ف. (1390). ارائه یک مدل جامعه از مسیر رضایتمندی یادگیرنده الکترونیکی(مطالعه موردی: موسسه آموزش عالی الکترونیکی مهر البرز). مدیریت فناوری اطلاعات، شماره 9، صص 67 – 48 . -اخوان، پ. مسعودی ندوشن، ع. (1384). بررسی یادگیری الکترونیک و ارائه یک چارچوب پیشنهادی برای توسعه آموزش الکترونیکی در کشور. فصلنامه اطلاع رسانی، آموزشی و پژوهشی،صص 40-30. -ادراکی، م . رامبد، م. عبدلی، ر. (1390). ارتباط رضایت تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان پرستاری. مجله ایرانی اموزش در علوم پزشکی ،11(1)، صص 39-32. -اسلامی، محسن و همکاران. (1383). برنامه درسی در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات. تهران: آییژ. -اصنافی، ا. ر. حمیدی، ع. (1384). نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسۀ آموزش و دانش با تاکید بر نقش کتابخانه های مجازی. مجله الکترونیکی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران. شماره 2، صص 26 – 14. -اکبری بورنگ، م. جعفری ثانی،ح. آهنچیان، م. کارشکی، ح. (1391). ارزیابی کیفیت یادگیری الکترونیکی در دانشگاههای ایران براساس جهتگیریهای برنامه درسی و تجربه مدرسان. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره 66، صص 97-75. -الهی، ش. کنعانی، ف. شایان، ع. (1390). طراحی چارچوبی برای عوامل موثر بر گرایش دانشجویان مجازی به یادگیری الکترونیکی و سنجش آن. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 60، صص 80-59. -امامی، ح. اقدسی، م. آسوشه، ع. (1388). یادگیری الکترونیکی در آموزش پزشکی. مجله پژوهشی دانشکده پزشکی، شماره 2، صص 111 – 102. -امین‌پور، ف. (1386). یادگیری الکترونیکی در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی. فصلنامه کتاب 69،صص 228 – 217. -اناری نژاد، ع. ساکتی، پ. صفوی، ع.ا. (1389). طراحی چارچوب مفهومی ارزشیابی برنامه‌های یادگیری الکترونیکی در مؤسسات آموزش عالی ایران . نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش، شماره 3، صص 201-191. -اندرسون، ت. الومی، ف. (1385). یادگیری الکترونیکی از تئوری تا عمل. زمانی، ع. عظیمی، ا. (مترجمان). تهران: مدرسه توسعه فناوری اطلاعات آموزشی مدارس هوشمند. -آراسته، ح. ر. (1381). تحولات نوین فناوری اطلاعات و تاثیرات آن بر آموزش عالی. مجموعه مقالات همایش کاربرد تکنولوژی در آموزش عالی ایران 3-2 آبان 1380. انتشارات دانشگاه اراک. -بابایی، م. (1389). مقدمه‌ای بر یادگیری الکترونیکی. تهران: چاپار. -بازرگان، ع. (1376). آموزش و پژوهش: کیفیت و ارزیابی آن در آموزش عالی: نگاهی به تجربه های ملی و بین المللی. رهیافت، شماره 15، صص 71 – 60. -بازرگان، ع. فتح‌آبادی، ج. عین‌الهی، ب. (1379). رویکرد مناسب ارزیابی درونی برای ارتقاء مستمر کیفیت گروههای آموزشی در دانشگاههای علوم پزشکی. مجله روانشناسی و علوم تربیتی، دوره 30، شماره 2، صص 26 – 1. -بخشی خانیکی، غ. (1381). کاربرد اینترنت در آموزش عالی. مجموعه مقالات همایش کاربرد تکنولوژی در آموزش عالی ایران 3-2 آبان 1380. انتشارات دانشگاه اراک. -بخشی، م. آهنچیان، م.ر. (1392). الگوی پیش بینی پیشرفت تحصیلی: نقش تفکر انتقادی و راهبردهای خودتنظیمی یادگیری. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، صص 163 – 153. -بروور، ا. د. دوژونج، ژ. ا. استوت، و. ژ. (1382). به سوی یادگیری برخط (الکترونیکی) گذر از تدریس سنتی و راهبردهای ارتباطی آن. مشایخ، ف. بازرگان، ع. (مترجمان). تهران: آگاه. -بیانی، ا. (1378). روشهای تحقیق و سنجش در علوم تربیتی و روانشناسی. تهران: رهیافت. -بیک زاده،ج. مولوی، ز. اسگندری،ک. (1390). رابطه کیفیت خدمات الکترونیکی با رضایت الکترونیکی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب. فصلنامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی ، شماره 3، صص 92-67. -پالوف، ر. پرات، ک. (1384). دانشجوی مجازی(دانشجوی اینترنتی). شفیع پور مطلق، ف. (مترجم). محلات: دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات. -پلارد، ای. هیلاک، جی. (1388). یادگیری الکترونیکی. عمادی، ر. (مترجم). همدان: نشر دانش. -تقی زاده، م.ا. (1390). تاثیر آموزش الکترونیکی و غیرالکترونیکی بر خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور. فصلنامه علمی ترویجی، شماره 15، صص 146 – 135. -تقی یاره، ف. نیک رفتار، ط. عباسعلی، ز. (1391). شناسایی الگوهای ذهنی اساتید الکترونیکی دانشگاه تهران در نقش یاددهنده: (پژوهشی بر مبنای روش کیو). مدیریت فناوری اطلاعات، شماره12، صص 40 – 23. -تمنایی فر، م. ر. گندمی، ز. (1390). رابطه انگیزه پیشرفت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان. فصلنامه راهبردهای آموزش، شماره 1، صص 19 – 13. -تورانی، ح. (1382). کیفیت بخشی آموزش و پرورش دوره ابتدایی با رویکرد مدیریت کیفیت جامع. تهران: قو. -حافظ نیا، م. ر. (1384). مقدمه‌ای بر تحقیق در علوم انسانی. تهران: سمت. -حافظ نیا، م. ر. (1387). مقدماتی بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: نشر سمت. -حسن زاده،ع. کریم زادگان، د. متقیان، م. (1391). ارزیابی عوامل موثر بر پذیرش سیستم های یادگیری مبتنی بر وب توسط اساتید دانشگاه با استفاده از یک مدل ترکیبی. پژوهش های مدیریت در ایران، شماره 1، صص 71-40. -حسینی، م. میرعرب رضی، ر. رضایی، س. (1386). بررسی موانع توسعه آموزش الکترونیکی در نظام آموزشی ایران. مجموعه مقالات دومین کنفرانس یادگیری الکترونیکی. صص 53 – 44. مجموعه مقالات همایش یادگیری الکترونیکی. صص 29 – 20. -خادم الحسینی، غ. ح. و همکاران: جمعی از مهندسان و کارشناسان معاونت بهره برداری فنی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران(1384). آموزش مجازی. تهران: سروش. -خان، ب. (1390). مدیریت یادگیری الکترونیکی. قائنی، ع. عبد حق، ب. (مترجمان). تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی. -خراسانی، ا. دوستی، ه. (1390). ارزیابی میزان رضایت و اهمیت عوامل مؤثر بر اثربخشی آموزش‌های الکترونیکی از دیدگاه کارکنان. فصلنامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، شماره 4، صص 58-37. -خسروی، م. (1386). فناوری اطلاعات و ارتباطات و تحول در دنیای آموزش. مجموعه مقالات دومین همایش فناوری آموزشی (رویکردی نوین در نظامهای آموزش)، انتشارات: دانشگاه علامه طباطبائی. -خلیفه، ق. رضوی، ع. (1391). ارزشیابی و تضمین کیفیت در یادگیری الکترونیکی با استفاده از مدل تحلیل اهمیت – عملکرد . شماره 1 ، صص 44-33. -خوی نژاد، غ. (1383). روشهای پژوهش در علوم تربیتی. تهران: نشر سمت. -داراب، ب. منتظر، غ. (1389). ارزیابی میزان یادگیری الکترونیکی در دانشگاه‌ها. نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش، شماره 3، صص 190-181. -دانشور، م. (1389). یادگیری مشارکتی الکترونیکی. شماره 3، صص 43 – 33. -دلاور، ع .(1385). روشهای تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: دانشگاه پیام نور. -دلاور، ع. (1386). روش تحقیق در روان‌شناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش. -رحیمی دوست، غ. رضوی، ع. (1386). امکان سنجی اجرای پروژه یادگیری الکترونیکی. زاهدان : مجموعه مقالات دومین کنفرانس یادگیری الکترونیکی. -رستگارپور، ح. گرجی‌زاده، س. (1391). ارزیابی کارآمدی دوره‌های یادگیری الکترونیکی در دانشگاه تربیت مدرس از دیدگاه کاربران. فصلنامه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، شماره 3، صص 30 – 5. -رضی، احمد(1385). آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان از طریق E-learning. مجموعه مقالات همایش یادگیری الکترونیکی. صص 29- 20. -روزنبرگ، م.ج. (1384). یادگیری الکترونیکی. کریم زادگان مقدم،د. (مترجم). تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور. -رئوفی، م. بابائی، م. (1384). تعیین مدیریت کیفیت فراگیر(T.Q.M) خدمات آموزشی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی قوچان و انطباق آن با رضایت دانشجویان. پژوهشنامه تربیتی، شماره3، صص 48 – 21. -زارع، ح. سعید، ن. موسی پور، ن. سرمدی، م.ر. هرمزی، م. (1389). مطالعه ارتباط آمادگی یادگیری خوراهبر دانشجویان آموزش مجازی با پیشرفت تحصیلی. فصلنامه انجمن اموزش عالی ایران، شماره 3، صص 188 – 163. -زارعی زوارکی، ا. (1387). سنجش و ارزشیابی یادگیری الکترونیکی. نامۀ آموزش عالی، شماره 3، صص 88-73. -زمانپور، ع. میرزابیگی،م.ع. (1389). بررسی عوامل موثر بر عملکرد تحصیلی یادگیرندگان الکترونیکی در آموزش عالی: ارائه مدل موفقیت بر اساس دیدگاه یادگیرندگان. فصلنامه ی مطالعات برنامه درسی، شماره 16، صص 164- 130. -زندی، ب. معصومی فرد، م. معصومی فرد، م. (1391). برنامه ریزی آموزشی سامانه‌های تولید محتوی در آموزش الکترونیکی. فصلنامه راهبردهای آموزشی، شماره 1، صص 70 – 61. -ساروخانی، ب. (1378). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. -سراجی، ف. (1390الف). ارائه چارچوبی برای ارزشیابی کیفیت آموزش در دانشگاه‌های الکترونیکی. پنجمین همایش ارزیابی کیفیت در نظام دانشگاهی، دانشگاه تهران، صص 13-1. -سراجی، ف. (1391). محیط‌های یادگیری مجازی، امکانی برای کمک به بهبود فرهنگ یادگیری. فصلنامه علمی- پژوهشی، شماره 18-17، صص 49-27. -سراجی، ف. (1391). محیط‌های یادگیری مجازی، امکانی برای کمک به بهبود فرهنگ یادگیری. فصلنامه علمی- پژوهشی، شماره 18-17، صص 49-27. -سراجی، ف. (1392). شناسایی و دسته بندی مهارت‌های مورد نیاز دانشجوی مجازی. فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه شاهد، شماره 2، صص 90 – 75. -سراجی، ف. (1392). شناسایی و دسته بندی مهارتهای موردنیاز دانشجوی مجازی. فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه شاهد، شماره 2، صص 90 – 75. -سراجی، ف. عطاران، م. (1389). روش شناسی پژوهش های مربوط به یادگیری الکترونیکی: مقایسه پژوهش های ایرانی و خارجی. فصلنامه نوآوری های آموزشی، شماره 36،صص 78 – 50. -سراجی، ف. عطاران، م. (1390). یادگیری الکترونیکی: مبانی، طراحی، اجرا و ارزشیابی. همدان: دانشگاه بوعلی سینا. -سراجی، ف. عطاران، م. عسگری، م.ع. (1387). ویژگیهای طرح برنامه درسی دانشگاههای مجازی ایران و مقایسه آن با الگوی راهنمای طراحی برنامه درسی دانشگاه مجازی. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 50، صص 118 – 97. -سراجی، ف. عطاران، م. نادری، ع. علی عسگری، م. (1386). طراحی بنامه درسی دانشگاه مجازی. فصلنامه مطالعات برنامه درسی، شماره 79، صص 11 – 6. -سراجی، ف. یارمحمدی واصل، م. (1389). تهیه و اعتباریابی ابزار سنجش « آمادگی ورودی یادگیرنده به دوره های الکترونیکی». نشریه اندازه گیری تربیتی، شماره 3، صص 157 – 135. -سرکارآرانی، م. مقدم، ع. (1382). یادگیری مبتنی بر شبکه و نوآوری در آموزش از راه دور. فصلنامه نوآوری آموزش، شماره 3، صص 32- 1. -سرمد، ز. بازرگان، ع. حجازی، ا. (1385). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگاه. -سعید، ن. زارع، ح. موسی پور، ن. سرمدی، م. ر. هرمزی، م. (1389). ارتباط راهبردهای شناختی، فراشناختی و تعاملات دانشجویان در آموزش مجازی با پیشرفت تحصیلی. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 58، صص 96 – 73. -سلیمی، ق. کسکه، ش. صفری فارفار، ر. محب زادگان، ی. (1387). تاملاتی در خصوص توسعه یادگیری در دانشگاه مجازی. علوم تربتی: نامه آموزش عالی، شماره 3، صص 48 – 33. -سنایی نسب، ه. رشیدی جهان، ح. صفاری، م. (1391). عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان. فصلنامه راهبردهای آموزش، شماره 4، صص 249 – 243. -شفیع پور مطلق، ف. (1387). راهبردهای آموزشی موثر برای توسعۀ مهارتهای مورد نیاز دانشجویان برای بهره گیری از فناوری اطلاعات از دیدگاه استادان دانشگاههای آزاد اسلامی منطقه 5 کشور. دانش و پژوهش در علوم تربیتی، شماره 20، صص 148 – 129. -شیخ‌الاسلامی، ر. احمدی، ساره. (1389). رابطه هوش هیجانی و رضایت از تحصیل در دانش‌آموزان. مجله علوم رفتاری، شماره 2، صص 142-135. -صفدری ده چشمه، ف. دل‌آرام، م. پروین، ن. خیری، س. فروزنده، ن. کاظمیان، ا. (1386). عوامل موثر در پیشرفت تحصیلی دانشجویان از نظر دانشجویان و اساتید دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد در سال 1383. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شماره 3، صص 77 – 71. -صفوی، ع. ا. (1386). معیارهای تولید دروس الکترونیکی و استانداردها با توجه به جایگاه آنها در یادگیری الکترونیکی. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. شماره 1، صص 52 – 27. -طبایی عقدایی، د. (1384). یادگیری آزاد و از راه دور بررسی گرایشها، خط مشی و راهبرد. تهران: انتشارات شورای عالی اطلاع رسانی. -عاصمي، عاطفه. ( 1385 ). متاديتا در محيط آموزش الكترونيكی. مجله الكترونيكي پژوهشگاه. -عطاران، م. (1386). دانشگاه مجازی: بازخوانی روایتهای موجود. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 43، صص 73 – 53. -فاضلی، ع. (1381). فناوری و ارتقاء آموزش عالی. مجموعه مقالات همایش کاربرد تکنولوژی در آموزش عالی ایران 3-2 آبان 1380. انتشارات دانشگاه اراک. -فالون، ک. براون، ش. (1383). استانداردهای یادگیری الکترونیکی. باقری، ف. حسین کوچک، م (مترجمان). تهران: موسسه توسعه فناوری آموزش مدارس هوشمند. -فتحی واجارگاه، ک. پرداختچی، م. ربیعی، م. (1390). ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزش مجازی در نظام آموزش عالی ایران(مطالعه موردی، دانشگاه فردوسی مشهد). فصلنامه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، شماره 4، صص 21-5. -فلاح، م. عطارنیا، ا. (1392). فناوری اطلاعات و ارتباطات. تهران: انتشارات مبنای خرد. -فولتون، ا. (1376). برابری و آموزش عالی. سرمد، غ. (مترجم). گزیده مقالات دایره المعارف آموزش عالی، ج اول، تهران: موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی. -قلائی، ب. کدیور، پ. صرامی، غ. اسفندیاری. م. (1391). ارزیابی مدل باورهای خودکارآمدی معلمان به عنوان تعیین کننده میزان رضایت شغلی آنها و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. پژوهش در برنامه ریزی درسی، شماره 5، صص 107 – 95. -کاردان، ا. (1386). مؤلفه‌های مهم در فرآیند طراحی و تولید محتوای الکترونیکی دروس مجازی. مجموعه مقالات دومین همایش فناوری آموزشی (رویکردی نوین در نظامهای آموزش)، انتشارات: دانشگاه علامه طباطبائی. -کارشکی، ح . محمدزاده قصر، ا. تقی زاده کرمان، ن. گراوند، ه. (1391). رابطه یادگیری خودراهبر و رضایت تحصیلی در دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی مشهد. مجموعه مقالات اولین همایش ملی روانشناسی تربیتی، صص 8-1. -کاظم زاده، ر. قهرمانی، س. (1388). ارائه‌ی مدلی برای بررسی عوامل تأثیر گذار بر میزان پذیرش سیستم یادگیری الکترونیکی از دیدگاه یادگیرنده. مهندسی صنایع و مدیریت شریف، شماره‌1، صص 100-91. -کاظمی، ن. (1381). تأملی بر آموزش از راه دور در آغاز هزاره نوین. مجموعه مقالات همایش کاربرد تکنولوژی در آموزش عالی ایران 3-2 آبان 1380. انتشارات دانشگاه اراک. -کدیور، پ. (1384). روان‌شناسی تربیتی. تهران: انتشارات سمت. -کرمی، م. آهنچیان، م. ابراهیمی، س. (1391). عوامل بازدارنده استفاده از دوره های الکترونیکی آموزش مداوم در مشمولین تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ، شماره 5، صص 386 – 377. -کریم زادگان مقدم، د. خداپرست، م. وحدت، د. (1390). ارزیابی عوامل موثر بر رضایت یادگیرنده الکترونیکی. فصلنامه علمی پژوهشی، شماره 2، صص 478 – 461. -کلارک، آ. (1389). مهارت های یادگیری الکترونیکی. حکیم زاده، ر. موسوی، ا. (مترجمان). تهران: آییژ. -کمالیان، ا.ر. فاضل، ا. (1388). بررسی پیش نیازها و امکان سنجی اجرای نظام یادگیری الکترونیکی. نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش، شماره 1، صص 27-13. -کیا،ع.ا. (1388). نگاهی به آموزش مجازی(الکترونیک). کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 24، صص 89 – 82. -گریسون، دی. آر. آندرسون، تی. (1384). یادگیری الکترونیکی در قرن 21. زراعی زوارکی، ا. صفایی موحد، س. (مترجمان). تهران: علوم و فنون. -مجیدی، ا. (1388). آموزش الکترونیکی: تاریخچه، ویژگی‌ها، زیرساخت‌ها و موانع. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، شماره 2، صص 26 – 9. -محمدی، ف. (1386). ارائه مدل توسعه تکنولوژی آموزشی با رویکرد خودراهبری در یادگیری. مجموعه مقالات دومین همایش فناوری آموزشی (رویکردی نوین در نظامهای آموزش)، انتشارات: دانشگاه علامه طباطبائی. -مسعودی، ا. ع. (1387). آموزش الکترونیکی؛ آینده نگری کشورهای در حال توسعه و دانشگاه مجازی. علوم اجتماعی: دین و ارتباطات، شماره 33، صص 190 – 169. -ملکی مرشت، م. قلعه ای، ع. موسوی، ا. (1391). بررسی میزان آمادگی دانشجویان ارومیه برای شرکت در نظام یادگیری الکترونیکی. فصلنامه دانش شناسی، شماره 18، صص 142- 121. -ملکیان، ف. نریمانی، م. صاحب جمعی، س. (1389). نقش راهبردهای شناختی و فراشناختی در انگیزۀ پیشرفت فراگیران نظام آموزش مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات. دانش و پژوهش در علوم تربیتی، شماره 25، صص 38 – 21. -منتظر، غ. (1384). جستاری درباره دانشگاه مجازی و یادگیری الکترونیکی. پیک نور، شماره 10، صص 117 – 103. -مومنی راد، ا. علی آبادی، خ. (1389). تضمین کیفیت در آموزش الکترونیکی با بهره‌گیری از استانداردهای آموزش الکترونیکی. فصلنامه راهبردهای آموزش. شماره 3، صص 92 – 87. -مهربان، م. مصلی نژاد، م. (1388). محتوای آموزش استاندارد در فناوری اطلاعات و آموزش الکترونیکی. کنفرانس آموزش مهندسی در 1404، صص 14-1. -میرزایی،ع. شعبانی نیا،ف. (1392). مروری بر سیستم‌های نوین آموزش الکترونیکی. شماره 2، صص 74-62. -نجاتی، ف. (1390). نقش آموزش الکترونیکی در آموزش راهبردهای فراشناختی. اولین همایش یافته های علوم شناختی در تعلیم و تربیت ، 1003 – 993. -نصیری، ع . (1383). مدیریت دانشگاههای مجازی و مراکز آموزش الکترونیکی. تهران: انتشارات دانشگاه مدیریت. -نقوی، م. ع. (1386). بررسی نگرش استادان و دانشجویان به یادگیری الکترونیکی: پیمایشی در دانشگاههای دارای آموزش الکترونیکی در ایران. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 43، صص 176 – 157. -نورالهی، س. حکیم زاده، ر. سراجی، ف. (1391). ارزیابی کیفیت طراحی آموزشی دوره های الکترونیکی دانشکده مجازی علوم حدیث. نامۀ آموزش عالی، ، شمارۀ 17، صص 135-119. -هرمزی، م. (1387). نقش پیشدانسته ها و ویژگیهای فردی در پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور. فصلنامه روانشناسی و علوم تربیتی، صص 27 – 1. -یعقوبی، ج. ملک محمدی، ا. ایروانی، ه. عطاران، م. (1387). ویژگی های مطلوب دانشجویان و اعضای هیات علمی در یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی ایران: دیدگاه دانشجویان دوره های مجازی. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 47، صص 173 – 159. -یعقوبی، ج. ملک محمدی، ا. ایروانی، ه. عطاران، م. (1387). ویژگیهای مطلوب دانشجویان و اعضای هیئت علمی در یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی ایران: دیدگاه دانشجویان دوره‌های مجازی. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 47، صص 173 – 159. - یزدانی، ف. ابراهیم‌زاده، ع. زندی، ب. علی‌پور، ا. زارع، ح. (1390). ارزشیابی میزان اثربخشی نظام یادگیری الکترونیکی دانشکده مجازی علوم حدیث. اندیشه‌های نوین تربیتی، ، شماره 3، صص 183 – 137. - Akyol, Z., & Garrison, D.R. (2011). Assessing Metacognition in an Online Community Of inquiry. Internet and Higher Education, 14 , 183–190. - An,h. Shin,S. Lim,k. (2009). The Effects Of Different Instructor Facilitation approaches On Students’ Interactions During Asynchronous Online Discussions. Computers & Education ,53 , 749–760 - Bailey, C. Card, K, A. (2009). Effective Pedagogical Practices For Online Teaching: Perception Of Experienced Instructors. Internet and Higher Education, 12 , 152–155. -Barak. M. (2005). From Order to Disorder: The Role Of Computer-Based Electronics Projects On Fostering Of higher-Order Cognitive Skills. Computers & Education , 45, 231–243. -Berge, Z. L. (1995). Facilitating Computer Conferencing: Recommendations From The Field. Educational Technology, 15, 22-30. - Clark, R. E. (1994). Media Will Never Influence Learning, Educational Technology. Research and Development, 42, 21-29. - Cohen, A. (1999). Instructionl Technology and Distance Learning Throughte Internet. Eductional Media International, 36, 218-229. - Cojocariu,V. M. Butnaru, C. E. (2014). Asking questions - Critical thinking tools. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 128 , 22 – 28. - Driver, M. (2002). Exploring Student Perceptions Of group Interaction and Class Satisfaction in The Web – enhanced Classroom. Internet and higher education. 5, 35 – 45. - Ekman, P. Freisen ,W. (1986).A new Pancultural Facial Expression Of emotion. Journal of Motivation and Emotion,10,159-68. - Franco, S. M. Lopez, M.F. Velicia, M. F. (2009). Exploring The Impact of Individualism and Uncertainty a Voidance in web – based Electronic Learning: an Empirical Analysis in European Higher education. Computers & Education, 52, 598 – 588. - Harper, K.C. Chen, K. Yen, D.C.(2004). Distance Learning, Virtual Classrooms, and Teaching Pedagogy in The Internet environment". Technology in Society, 26, 585-598 . - Hasmi, M. Asaari, A. H. ( 2005). Adult Learners And E-Learning Readiness: A Case Study. European College Teaching & Learning Conference Athens, Greece. - Hong, k,S. (2002). Relationships between Students and Instructional Variables with Satisfaction and Learning From a Web-based course.internet and Higher education, 5, 267-281. - Hussen Ali, I. E. (2010). Measuring Students E-readiness for E-Learning at Egyptian Faculties of Tourism and Hotels. in: The 6 International Scientific Conference eLearning and Software For Education, Bucharest, 15-16. - Kauffman, D. Zhao, R. Yang, Y.S. (2011). Effects Of Online Note Taking Formats and Self-monitoring Prompts On Learningfrom Online text: Using Technology to Enhance Self-regulated Learning. Contemporary Educational Psychology, 36 , 313–322. - Kaur, K. Abas, Z.W. (2004). An Assessment of E-Learning Readiness at the Open University Malaysia. In International Conference on Computers in ducation, 1017-1022. - Khan, B. (2003). Managing E-learning Strstegies, Information Science Publishing Architecture working group, 2, 43-58. - Klement,M. Dostal,J. (2014). Students and E-learning: a Longitudinal Research Study Into University Students` Opinions On E-learning. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 128, 175 – 180. - Liaw, S. S . Huang, H. M. (2003). An Investigation of Users Attitudes toward Search Engines as an Information Retrieval Tool. Computers in Human Behavior, 19, 751-765. - Livingston, j.a. (1997). Effect Of Metacognitive Instruction On Strategy Use Of College Student. Educational Researcher,13,5-15. - Ladouceur, A. & Hum, D. (2001). E-learning The new frontier . Retrieved From. www.cata.ca/china/documents/elearning.pdf. -Lee, J.W. (2010). Online Support Service quality, Online Learning Acceptance, and Student Satisfaction. Internet and Higher Education, 13 , 277–283. -Letcher,D. Neves,j. (2010). Determinants of Undergraduate Business Student Satisfaction. Research in Higher Education Journal, 4, 57 – 72. - Melendez, P.A. Moreno, G.A, Obra, A.R. (2008), Factors Affecting e-Collaboration Technology use among Management Students. Journal of Computer and ducation , 51, 609–623. - Moore, J, L. Deane,C,D. Galyen,K. (2011). E-learning, Online Learning, And Distance Learning environments: Are they The Same? Internet and Higher Education, 14 , 129–135. - Morrison, G. R. Ross , S. M. Kemp, J. E. (2004). Inovative Practices Of Distance Education (including-e-learning) In Asia And The Pacific. International Journal For Educational Media And Technology, 1, 48-60. - Navah, G. D. (2010). Student LMS Use and Satisfaction in Academic Institutions:the Organizational Perspectiv. Internet and Higher Education , 13, 127-133. - Nursyahidah, A. Zazaleena,Z. Nor Zalina, I. Mohd Norafizal, A.A. (2012). E-Learning Successful Elements For Higher Learning Institution in Malaysia. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 67 , 484 – 489. - Oliver, R. L. & Desarbo, W. S. (1989). Processing Satisfaction Response in Consumption: avSuggested Framework And Response Proposition. Journal Of ConsumerSatisfaction. Dissatisfaction and Complaining Behavior,23, 1 – 16. - Paechteret, M. Maier,B. Macher, D. (2010). Students’ Expectations Of, and Experiences in Elearning: Their Relation to Learning Achievements and Course Satisfaction. Computers &Education, 54, 222–714. - Pakdaman,S.A. (2013). Motivational Strategies and Academic Achievement in Traditional and Virtual University Students. Procedia - Social and Behavioral Sciences ,84 , 1015 – 1020. - Pata. K. (2009). Modeling Spaces For Selfdirected Learning at University Courses. Educational Technology & Society, 12, 23–43. - Phan, H.P. (2010). Critical Thinking as a Self-Regulatory Process Component in Teaching and Learning. Psicothema, 22, 284-92. - Paliokas, I. (2009). Mapping the Spaces of Virtual Learning Environments. Democritus University of Thrace, Department of Primary Education. http://www.icvl.eu/2009/disc/icvl/documente/pdf/met/ICVL_ModelsAndMethodologies_paper07.pdf - pially, H. Irving, K . Tones, M. (2007). Validation Of The Diagnostic Tool For Assessing Tertiary Student Readiness For Online learning higher. Education Research & development ,26, 217-234. - S.J, Lee. S, Sriniva. T, Trudian. L, David. I,Samantha (2011). Examining The Relationship among Student Perception of Support, Course Satisfaction and Learning Outcomes in On Line Learning. Internet and Higher Education,14, 158-163. - Safavi,A.A. (2008). Developing Countries And E-learning Programs Development, Journal Of Global Information Technology Management, 11, 65-47. - Schrum, L. Hong, S. (2002). From The Field: Characteristics Of Successful Tertiary Online Student And Strategies Of Experienced Online Educators. Education And Information Technologies,7, 5-16. - Sun , P. C. Tsai, R. J. Finger, G. Chen ,Y. Y. Yeh, D. (2008). What Drives a Successful e-learning?an empirical investigation of the critical factors in fluencing learner Satisfaction. Computers & Education,50, 1183-1202. - Travica, B. Cronin, B . (1995). The Argo: A strategice information system For Group Decision making. International journal of information systems, 15, 236-223. - Watkins, R. Leigh, D . Triner, D. (2004). Assessing readiness for e-learning ,performance improvement quarterly, 17, 66-79. - Yeh, C.Y. (2010). Integrating Collaborative PBL with Blended Learning to Explore Preservice Teachers’ Development Of Online Learning Communities. Teaching and Teacher Education, 26 , 1630-1640.